یک دقیقه با علم |
این واژه ترکیبی است از واژه پروتئین و عفونت (infection). همانند ویروس‌ها، پراین (PRIONs) عاملی بیماری‌زاست، اما برخلاف ویروس‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا، پراین‌ها فاقد هر نوع ماده ژنتیکی‌اند و به نظر برخی، می‌توان آنها را نوعی از زندگی غیرژنتیک محسوب کرد. پراین‌ها از پروتئین‌های عادی ساخته می‌شوند که در یاخته ساخته شده و ساختارشان برای سوخت وساز مناسب است، اما بسیاری از پروتئین‌ها می‌توانند شکل سه بعدی دیگری غیر از شکل اصلی خود بگیرند که مناسب سوخت وساز طبیعی نیست. خوشبختانه پراین‌ها تنها گروه از این پروتئین‌های غیرطبیعی‌اند که قابلیت خود همانندسازی دارند، به این صورت که قالب شکل‌دهنده پروتئین‌های سالم را کژتاب (misfolded) می‌کنند و این گونه، تعداد این پروتئین‌ها رشدی نجومی خواهد داشت. این پروتئین‌ها به هم متصل شده و زنجیره‌ای به نام آمیلوید (amyloid) می‌سازند که بافت را تخریب می‌کند. پراین‌ها تا دهه ۱۹۸۰ نامکشوف ماندند. تمام بیماری‌های شناخته شده مرتبط با پراین‌ها، مانند بیماری جنون گاوی و کروتزفلت – جکوب ( Creutzfeldt
– Jakob )، به مغز یا دستگاه عصبی حمله کرده و لاعلاج و مرگ آوراند.